Chỉ trong vòng gần 1 tháng, người hâm mộ chứng kiến sự sa sút kinh khủng từ U16 và U19 Việt Nam khi đều thất bại ở giải đấu khu vực. Kết quả mà trước đó chúng ta chưa từng trải qua ít nhất là trong vòng 2 năm gần nhất. Đây thật sự là thành tích buồn bởi đã có thời điểm, các lứa trẻ của Việt Nam luôn là ông kẹ trong khu vực Đông Nam Á.
Chiến thắng tưng bừng 4-1 trước U19 Lào không khiến giới chuyên môn hài lòng. Bởi họ mong đợi nhiều hơn từ các cầu thủ trẻ ở màn thể hiện, sự quyết tâm và một chiến thuật rõ ràng trước đối thủ vừa miếng trong khu vực. 8 năm vừa qua, giải U19 tổ chức được 5 lần, chúng ta đã bị loại tới 3 từ vòng bảng ở các năm 2017, 2018 và 2019, cho đến lần thứ 4 cột mốc diễn ra vào năm 2024.
Sport Detik của Indonesia bày tỏ lo ngại cho bóng đá trẻ Việt Nam khi họ đã giành chiến thắng đậm ở cả lứa U16 và U19 trước chúng ta. Tờ báo này đưa ra quan điểm về những lý do khiến bóng đá Việt Nam tụt dốc: “Có vẻ họ đang gặp khó trong việc đào tạo thế hệ trẻ. Về cơ bản, Việt Nam vẫn là một quốc gia mạnh nhưng họ đã bị bóng đen bao trùm về thành tích trong suốt 2 năm vừa qua. Thậm chí, ở đấu trường khu vực, họ cũng không tạo nên điều gì đặc biệt”.
Cộng đồng thành viên của các nhà cái thể thao Việt Nam và cả những nhà chuyên môn đều đau đáu cho sự phát triển hơn nữa của bộ môn thể thao vua. Từ việc làm truyền thông, nâng cao chất lượng giải V-League hay một số tài năng trẻ được thử nghiệm. Nhưng khi lắp vào đội hình, đem đi đấu giải thì chỉ nhận về thất vọng. Các ngôi sao gần như không thể hiện được bản thân, trong khi toàn đội không tạo nên lối chơi quá ấn tượng.
Sự tụt dốc đến từ chất lượng đào tạo trẻ không đem lại thành quả. Cụ thể, không còn xuất hiện lứa cầu thủ xuất chúng như Công Phượng, Tuấn Anh hay Quang Hải,… mặt bằng chung các em chỉ dừng lại ở mức khá.
Thêm nữa, các cầu thủ trẻ cũng không được tạo nhiều điều kiện chơi bóng ở CLB chuyên nghiệp. Vì thế, khi bước tới giải chính thức hoặc tham gia với các đối thủ trên tầm thì sẽ bộc lộ nhiều khuyết điểm cá nhân.
Hệ quả nhãn tiền là chúng ta cũng chẳng thể thắng được các đội tuyển thuộc nhóm 2 trong khu vực. U16 Việt Nam hòa 1-1 U16 Campuchia hay thảm bại 0-5 trước U16 Indonesia. Không nói nhiều về kết quả bởi nó đã xảy ra nhưng khi phân tích kỹ hơn, các HLV cũng bộc lộ nhiều hạn chế nhất định.
Theo quan điểm của các nhà cái cá độ đá banh thì việc tìm ra nguyên nhân thì dễ nhưng giải quyết được tận tình, từ gốc rễ vấn đề mới là điều khiến nhiều nhà chuyên môn phải đau đầu. Ít nhất chúng ta cũng cần có thầy giỏi, một người hiểu về bóng đá trẻ, có thể gắn bó lâu dài với một tập thể, nhạy bén và tìm ra được nhân tố nòng cốt. Ngoài ra, câu chuyện thi đấu ở V-League cần phải có quy chế áp dụng để cầu thủ trẻ ra sân nhiều hơn. Từ đó nâng cao kinh nghiệm thi đấu, tạo nên sự cạnh tranh sòng phẳng giữa già và trẻ trong một CLB.
Tiếp đó, để thế hệ trẻ phát triển tốt nhất, cơ sở vật chất, trang thiết bị cần được đảm bảo theo lộ trình, khoa học và đầy đủ. Thực trạng ăn uống, các trang bị cần thiết của bóng đá hiện đại không được quá nhiều CLB Việt Nam chú trọng. Điều này cũng dẫn tới các kết quả không đúng kỳ vọng về thể chất, phát triển chiều cao, cân nặng so với tiêu chuẩn thế giới.
Công tác đào tạo trẻ luôn đòi hỏi sự kiên nhẫn rất lớn, nhiều cầu thủ có thể thất bại ở lứa U16, U19 nhưng lại thành công sau đó 2 hoặc 3 năm. Những thất bại vừa qua của bóng đá Việt Nam trong đấu trường khu vực chắc chắn rất buồn nhưng cơ hội không phải đã chấm dứt. Biết đâu sau cơn mưa trời lại sáng, các cầu thủ trẻ chuyển mình và khai phá tài năng sau những giải đấu như vậy thì sao?